MK NSZZ Solidarność wyraża swoje stanowisko wobec rządowego projektu z 06.05. 2025 roku.

MK NSZZ „Solidarność” przy PŻM wyraziła negatywną opinię wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych marynarzy. Kluczowe zastrzeżenia i uzasadnienie sprzeciwu wynikają z kilku punktów:

  • Brak uwzględnienia specyfiki pracy marynarzy:
    Projekt, zdaniem Solidarności PŻM, nie uwzględnia charakteru marynarskiej umowy o pracę i braku ciągłości zatrudnienia polskich marynarzy pracujących na statkach pod innymi banderami niż polska.

  • Obowiązek opłacania składek przez bezrobotnych marynarzy:
    Projekt nakłada obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przez marynarzy, którzy nie posiadają zatrudnienia, co jest uznane za nieakceptowalne.

  • Przerzucenie odpowiedzialności na marynarzy:
    Solidarność PŻM uważa, że projekt sprowadza się do przerzucenia problemu braku kontroli i nadzoru nad statkami „tanich bander” na barki marynarzy. Obawiają się, że wielu marynarzy nie będzie w stanie udźwignąć konsekwencji tych zmian, co może doprowadzić do bezrobocia lub rezygnacji z pracy na morzu.

  • Pogorszenie warunków dla marynarzy:
    Związek wskazuje, że projekt nie spełnia oczekiwań polskich marynarzy i pogarsza istniejące warunki dla marynarzy mieszkających w Polsce i pracujących u zagranicznych armatorów ( Cyfadaco ).

  • Obniżenie poziomu zabezpieczenia społecznego: 
    Podstawowe zastrzeżenie dotyczy faktu, że fundamentem proponowanego rozwiązania (mającego rzekomo uczynić polską banderę konkurencyjną wobec „tanich bander”) jest de facto obniżenie poziomu zabezpieczenia społecznego polskich marynarzy.

  • Brak zgody na rozwiązania „na siłę”:
    Ogólnie środowiska marynarskie, w tym Solidarność, wyrażały sprzeciw wobec narzucanych im rozwiązań, które miałyby rozwiązać problem ubezpieczeń społecznych „na siłę”.

Projekt ustawy, przyjęty przez Radę Ministrów 6 maja 2025 roku, ma na celu objęcie marynarzy preferencyjnymi ??? zasadami dotyczącymi ubezpieczeń społecznych i ustalania podstawy wymiaru składki, podobnie jak ma to miejsce w przypadku twórców i artystów. Przewiduje on uzyskiwanie statusu marynarza wykonującego pracę na podstawie umowy o świadczenie pracy na morzu, potwierdzanego zaświadczeniem wydanym przez dyrektora urzędu morskiego lub agencję zatrudnienia. Podstawa wymiaru składek ma być ustalana w stosunku do minimalnego wynagrodzenia, z możliwością zadeklarowania wyższej kwoty. Obowiązkowe mają być również składki na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i ubezpieczenie zdrowotne. Projekt przewiduje także możliwość dobrowolnego oskładkowania się wstecznie za okres do 5 lat.

Pomimo intencji rządu, aby rozwiązać problem braku ubezpieczeń społecznych dla tysięcy polskich marynarzy pływających pod obcymi banderami, zastrzeżenia ze strony związków zawodowych, takich jak NSZZ „Solidarność” PŻM, wskazują na obawy dotyczące realnego wpływu tych zmian na sytuację marynarzy i warunków ich pracy.